Nükleer teknolojinin en sakıncalı iki yanı, herhangi bir kaza durumunda doğurabileceği zararlar ile zehirli atıklardan kurtulmak oluyor. Uzmanlara göre tarihte vuku bulan üç kazadan yeterince ders alındığı ve yeni tasarımların düşünülebilecek her türlü kazaya karşı önlemleri barındırdığı iddia ediliyor. Fakat atıklar sorununun çok uzun dönem çözümü henüz tam ortada yok gibi.
Daha doğrusu yüksek radyoaktivite içeren nükleer atıklar şimdi yer altında derinliklerdeki özel alanlara gömülüyor. Yakın sürede bir zarar beklenmese de, bu gömüler yüzlerle veya binlerle yıl sonra bir biçimde ortaya çıkarsa veya çevreyi kirletirse diye endişeler sürmekte. Türkiye’de Akkuyu’da Ruslar tarafından kurulmakta olan nükleer santralda da bu sorunun nasıl aşılacağı kamuoyunca tam olarak bilinmemekte. Rusların atıkları alıp Sibirya’da bu amaçla ayrılan bölgelerde gömeceği söylense de, kısmen veya geçici süre ile Türkiye’de depolanacağı da söylenmekte.
Dünya’da az sayıda nükleer santral üreticilerinden biri olan Güney Kore, bu konuda bir yıl süre ile kamusal bir tartışma götürdü. Sonunda ilgili komisyon hükümete 2055 yılında bitirilmek üzere nükleer atıkların kalıcı olarak depolanacağı bir tesis kurmasını önerdi. Oluşturulmuş olan Harcanmış Nükleer Yakıt Yönetimi Kamu Etkileşim Komisyonu (PECOS, Public Engagement Commission on Spent Nuclear Fuel Management) ara raporunu Ticaret, Endüstri ve Enerji Bakanlığı’na sundu.
PECOS Komisyonu 10 ay boyunca kamuya açık çok sayıda toplantı düzenledi. Kamuoyu yoklamaları yaptı ve uzman görüşleri topladı. Gene de son raporunu vermeden önce Nisan 2015’e kadar görev süresini uzatarak, bu bilgilendirme ve kamudan görüş alma faaliyetlerini sürdürecek.
Ara raporda nükleer atıkları kalıcı tesise göndermeden önce geçici olarak depolanacak tesislere de ihtiyaç bulunduğu belirtilmekte. Kalıcı deponun ise yerin 500 metre altında, çevre etkileşimi en alt düzeyde olan, insanlardan ve bazı jeolojik yapılardan tamamen yalıtılmış bir bölgede kurulması gerekiyor. PECOS başkanı Hong Doo-Seung yaptığı basın toplantısında yer belirleme çalışmalarından sonra tesis inşaatının 2045’te başlamasının ve 2055te işletmeye alınmasının öngörüldüğünü söyledi.
Güney Kore’de 23 nükleer güç reaktörü bulunmakta. Ülke atıkları ne yapacağı konusunda uzun süredir bir belirsizlik ve arama içinde. Mevcut geçici atık depolama yerlerinin 2024’te tamamen dolması bekleniyor.
Hükümet daha önce nükleer atıkları yeniden işlenme tesisi kurma arzusu belirtiyordu. Bunun daha yüksek verimle çalışma ve zehirli atıkları azaltma yararı öne sürülüyordu. Fakat bir tesise, nükleer bomba yapımı için plutonium üretebileceği endişesiyle ABD karşı çıkıyordu. Bu arzusundan vazgeçmek durumunda kalan Güney Kore, halen ABD ile bir “pyro” işleme sistemi satın alınması için görüşmeler sürdürmekte. Bu sistem nükleer silahların yayılmasını önleme antlaşmasına uygun olarak atıkların bomba üretiminde kullanılmasına engel oluyor.
Kaynakça:
http://www.nuclearpowerdaily.com/reports/South_Korea_urged_to_build_facility_for_nuclear_waste_by_2055_999.html
